Với những lợi thế, tiềm năng nổi trội, cùng quyết tâm mạnh mẽ trong cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh của tỉnh Hà Tĩnh và Ban Quản lý Khu kinh tế, Khu kinh tế Vũng Áng hội tụ đủ yếu tố cần thiết để trở thành một trong những đầu mối logistics quan trọng, trung tâm phân phối, trung chuyển hàng hóa đa phương thức kết nối vùng kinh tế trọng điểm Bắc Trung bộ với cả nước, khu vực và thế giới.
Toàn cảnh cảng Vũng Áng (Hà Tĩnh).
Với tiềm năng, lợi thế sẵn có về đường biểnthuận lợi cho giao lưu quốc tế, nằm trên hành lang của các tuyến hàng hải quốc tế, là cửa ngõ ra biển của Lào và Thái Lan thông qua QL12A, cảng Vũng Áng - Sơn Dương. Cụm cảng Sơn Dương - Vũng Áng là cảng chuyên dùng và tổng hợp quốc gia, đầu mối khu vực - loại I trong hệ thống cảng biển Việt Nam. Vị trí đắc địa trên hành lang hàng hải quốc tế, đây sẽ là tiền đề động lực phát triển KKT Vũng Áng và là một trong các đầu mối trung chuyển hàng quá cảng tiếp chuyển cho Lào và Đông Bắc Thái Lan.
Với điều kiện tự nhiên đặc trưng đó cùng với sự đầu tư và hiện đại hóa hệ thống cảng biển, hiện nay, tiềm năng khai thác logistics tại cảng Vũng Áng – Sơn Dương đang trở thành ưu thế mới của tỉnh.
Cảng Vũng Áng là khu bến tổng hợp cho tàu trọng tải 3 - 5 vạn DWT, tàu container sức chở 4.000 TEU; có bến chuyên dùng nhập than phục vụ trung tâm nhiệt điện cho tàu trọng tải 3 - 10 vạn DWT, bến tiếp nhận sản phẩm lỏng của tổng kho xăng dầu cho tàu trọng tải đến 3 vạn DWT. Theo quy hoạch giai đoạn hoàn thiện với 17 bến (11 bến cảng tổng hợp, container; 06 bến chuyên dùng). Hiện nay đã hoàn thành đầu tư xây dựng và đi vào khai thác 06 bến, trong đó 02 bến thương mại, năng lực xếp dỡ 1,32 triệu tấn/năm, 02 bến chuyên dùng sản phẩm dầu của Tổng kho xăng dầu, 02 bến chuyên dùng nhập than của Nhà máy nhiệt điện Vũng Áng 1; 04 bến cảng tổng hợp đang được đầu tư xây dựng (các bến số 3, 4, 5, 6). Chuẩn bị đầu tư bến chuyên dùng của Nhà máy nhiệt điện Vũng Áng 2.
Cảng Sơn Dương là khu bến chuyên dùng, có bến cho tàu trọng tải đến 30 vạn DWT nhập than, quặng, dầu thô, bến cho tàu trọng tải 3 - 5 vạn DWT xuất sản phẩm và hàng khác phục vụ trực tiếp cho liên hợp luyện thép, lọc hóa dầu và cơ sở công nghiệp; có bến tổng hợp, container và bến trung chuyển than nhập khẩu dự phòng phát triển phục vụ các trung tâm nhiệt điện trong khu vực. Bên cạnh đường biển, Khu kinh tế Vũng Áng có điều kiện thuận lợi về đường bộ: nằm trên trục giao thông quốc gia, Quốc lộ 1A chạy qua trục trung tâm KKT với chiều dài 30 km, Quốc lộ 12A với khoảng cách từ cảng Vũng Áng đến biên giới Việt Lào ngắn nhất so với các tuyến đường bộ khác (đến cửa khẩu quốc tế Cha Lo, Quảng Bình 143 km, đến cửa khẩu Cầu Treo, Hà Tĩnh 180 km) và đến các tỉnh Đông Bắc Thái Lan là 310 km (bằng 2/5 tuyến đường bộ ra biển phía Nam Thái Lan). Là cửa ngõ ra biển ngắn nhất của Lào và các tỉnh Đông Bắc Thái Lan; Vũng Áng cũng là khu vực có vị trí trung tâm kết nối của đường biển và hệ thống đường bộ Quốc gia đối với các KKT ven biển Bắc Trung Bộ và cả nước.
Bốc dỡ hàng ở cảng Sơn Dương.
Theo định hướng phát triển, KKT Vũng Áng được quy hoạch xây dựng trung tâm logistics tại Vũng Áng - Sơn Dương là trung tâm logistics hạng I cấp quốc gia và quốc tế. Trong đó, trung tâm logistics tại Vũng Áng công suất khoảng 16,3 triệu tấn/năm. Khi trung tâm logistics tại Vũng Áng bão hòa công suất thiết kế, tiếp tục xây dựng trung tâm logistics tại Sơn Dương công suất khoảng 22,5 triệu tấn/năm.
Nhằm thúc đẩy công tác phát triển dịch vụ logistics và xuất khẩu trên địa bàn tỉnh; ngày 08/12/2023, Hội đồng nhân dân tỉnh đã ban hành Nghị quyết số 113/2023/NQ-HĐND về một số chính sách hỗ trợ phát triển dịch vụ logistics và xuất khẩu trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh giai đoạn trong 2024-2025. Nghị quyết đã đưa ra 05 chính sách trong đó duy trì 02 chính sách và bổ sung 03 chính sách mới. Trong đó các chính sách về ứng dụng công nghệ để phát triển ngành Logistics và thương mại điện tử đang tích cực được chú trọng.
Tuy nhiên, hiện nay công tác thu hút đầu tư vào lĩnh vực logistics còn nhiều hạn chế, chưa khai thác triệt để các tiềm năng, lợi thế nói trên. Do đó, thời gian tới, Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh Hà Tĩnh sẽ tập trung đẩy mạnh cải cách, đơn giản hóa, công khai, minh bạch các thủ tục hành chính để tăng cường công tác thu hút đầu tư. Bên cạnh đó, phối hợp tích cực xây dựng chương trình hợp tác giữa các hiệp hội logistics/hiệp hội ngành nghề của các địa phương, thông qua đó thúc đẩy kết nối giữa các doanh nghiệp. Xây dựng cơ chế khung để thu hút nhiều doanh nghiệp logistics lớn đầu tư và hoạt động tại khu vực, đồng thời thúc đẩy hình thành đầu mối logistics quan trọng, trung tâm phân phối, trung chuyển hàng hóa đa phương thức kết nối vùng kinh tế trọng điểm Bắc Trung bộ với cả nước, khu vực và thế giới.