Từ một tỉnh có nhiều khó khăn, sau chặng đường nỗ lực bứt phá, thu hút đầu tư, đã giúp Hà Tĩnh từ tỉnh nghèo vươn lên trở thành địa phương có quy mô kinh tế đứng thứ 30 cả nước (tăng 15 lần so với năm 2004), thuộc 10 địa phương có vốn đầu tư FDI lớn nhất cả nước. Trong đó phải kể đến điểm sáng thu hút đầu tư và phát triển sản xuất của các lĩnh vực công nghiệp chủ lực, công nghệ cao tại các khu kinh tế, khu công nghiệp Tỉnh.
Điểm nhấn về thu hút đầu tư
Trong hơn một thập kỷ qua, điểm nhấn đặc sắc trong thu hút đầu tư phải nhắc đến dấu ấn đột phá vào năm 2008 khi Hà Tĩnh mời gọi Tập đoàn Formosa đầu tư dự án FDI lớn nhất Việt Nam tại Khu kinh tế Vũng Áng. Dự án Nhà máy liên hợp gang thép công suất 7,5 triệu tấn/năm và cảng Sơn Dương Formosa đi vào hoạt động ổn định đã đóng góp lớn cho ngân sách Nhà nước và giải quyết việc làm cho gần 6.000 lao động trong nước với thu nhập ổn định. Dự án trọng điểm này đã tạo động lực mới để Khu kinh tế Vũng Áng đánh thức những lợi thế đặc biệt về cảng biển, tiếp tục đẩy mạnh thu hút đầu tư, từng bước hình thành trung tâm công nghiệp luyện thép, công nghiệp hỗ trợ, nhiệt điện và cảng biển nước sâu của khu vực miền Trung cũng như cả nước.
Tiếp đó, Hà Tĩnh đã chủ động tiếp cận nhiều tập đoàn kinh tế lớn trong và ngoài nước để mời gọi đầu tư; vừa tiếp tục ban hành, điều chỉnh chính sách thu hút mới, đồng hành, sát cánh cùng các DN trong suốt quá trình sản xuất kinh doanh. Ngoài Dự án Khu liên hợp gang thép và cảng Sơn Dương Formosa, có thể điểm tên nhiều dự án đóng góp lớn vào phát triển KT-XH của Hà Tĩnh như: Nhà máy Nhiệt điện Vũng Áng 1 (công suất 1.200 MW); Tổng kho Xăng dầu Dầu khí Vũng Áng (kho chứa 60.000 m3); Tổng kho khí hóa lỏng Bắc Trung bộ (kho chứa 1.785 tấn); Cảng Vũng Áng (bến số 01, bến số 02); Khu công nghiệp Vũng Áng 1; Khu công nghiệp Phú Vinh;... các bến cảng Vũng Áng (bến số 3, bến số 4, bến số 5, 6) đang được tập trung xây dựng.
“Trải thảm” để thu hút đầu tư các lĩnh vực trọng điểm
Trong những năm gần đây, số lượng dự án thu hút đầu tư có chiều hướng giảm, tuy nhiên, chất lượng các dự án đã có sự thay đổi rõ rệt. Mục tiêu thu hút được số lượng nhiều dự án nhất không còn quan trọng, thay vào đó là chất lượng của từng dự án.
Thêm vào đó, các tổ công tác, tổ giúp việc của UBND tỉnh đã được thành lập nhằm hỗ trợ nhà đầu tư trong công tác giải phóng mặt bằng, thực hiện hồ sơ, thủ tục để triển khai dự án. Từ đây, Hà Tĩnh “trải thảm” để thu hút đầu tư vào các lĩnh vực trọng điểm gồm: lĩnh vực công nghiệp sẽ tập trung vào các dự án hậu thép, cơ khí chế tạo, công nghiệp hỗ trợ, hạ tầng các khu - cụm công nghiệp, sản xuất điện, dịch vụ cảng biển nước sâu và logistics… như Dự án Nhà máy sản xuất pin VINES Vũng Áng của Công ty Cổ phần giải pháp năng lượng VINES Hà Tĩnh có tổng mức đầu tư 3.784 tỉ đồng đã đi vào hoạt động. Đây là nhà máy sản xuất pin hiện đại nhất Việt Nam, sử dụng các công nghệ tiên tiến hàng đầu theo tiêu chuẩn của Mỹ và châu Âu với mức độ tự động cao trên 80%. Toàn bộ hạ tầng của nhà máy gồm các phân xưởng đúc linh kiện, hàn tổ hợp và đóng gói được xây dựng nhằm đảm bảo công suất 100.000 pack pin/năm.
Dự án đầu tư Nhà máy sản xuất và thương mại công nghệ pin lithium của Công ty TNHH giải pháp năng lượng công nghệ cao V-G (liên danh giữa tập đoàn VinGroup và Công ty Gotion- Mỹ) có tổng mức đầu tư hơn 6.300 tỷ đồng đang đẩy nhanh tiến độ xây dựng, dự kiến hoàn thành đi vào hoạt động trong năm 2024 có công suất 30.000.000 cell pin sạc LFP mỗi năm. Khi nhà máy hoàn thành, đưa vào hoạt động sẽ là “lực đẩy” để sản lượng điện thương phẩm trên địa bàn tăng trưởng.
Hai (02) Nhà máy sản xuất pin nói trên là bước đi quan trọng trong việc thực hiện chiến lược pin “3 chân kiềng” của Vingroup: mua pin từ các nhà sản xuất tốt nhất thế giới - hợp tác với đối tác để sản xuất các pin tốt nhất thế giới - tự nghiên cứu và phát triển sản xuất pin.
Bên cạnh đó, Dự án Nhà máy Nhiệt điện Vũng Áng 2 với tổng kinh phí 2,2 tỷ USD, theo hình thức BOT, do Công ty TNHH Nhiệt điện Vũng Áng 2 (VAPCO) làm chủ đầu tư. Dự án có quy mô 2 tổ máy với tổng công suất 1.330 MW khởi công vào tháng 12/2022 đang được tập trung đẩy nhanh tiến độ triển khai. Nhà máy do các nhà thầu: Liên doanh Công ty TNHH Xây dựng và Công nghiệp nặng Doosan, Tập đoàn Samsung C&T, Công ty CP Tập đoàn Thái Bình Dương thi công và dự kiến vận hành thương mại tổ máy 1 vào tháng 7/2025 và tổ máy 2 vào tháng 11/2025.
Dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh hạ tầng Khu công nghiệp Bắc Thạch Hà (giai đoạn 1) với tổng vốn gần 1.600 tỷ đồng được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương đầu tư vào tháng 8/2023. Với nhà đầu tư là Công ty CP Phát triển đô thị và Khu công nghiệp Việt Nam Singapore (VSIP), dự án được kỳ vọng sẽ là “cực” thu hút đầu tư hiệu quả, tạo đột phá phát triển KT-XH của tỉnh trong giai đoạn tiếp theo.
Sự tham gia của các nhà đầu tư trong và ngoài nước đã góp phần kiến tạo môi trường thuận lợi để các doanh nghiệp địa phương bắt nhịp, tham gia vào chuỗi giá trị, đồng thời cũng thúc đẩy thêm những khát vọng khởi nghiệp của doanh nghiệp, hộ sản xuất, kinh doanh trên địa bàn. Dự án Nhà máy sản xuất cấu kiện bê tông Công nghệ cao của Công ty TNHH Sản xuất cấu kiện công nghệ cao Viết Hải tại khu kinh tế Vũng Áng được hoàn thành đi vào hoạt động trong năm 2023 là 01 dự án của Doanh nghiệp tỉnh nhà, mặc dù quy mô dự án còn khiêm tốn (295 tỷ đồng), tuy nhiên Công ty đã luôn chủ động thực hiện các giải pháp để thúc đẩy sản xuất kinh doanh, trong đó, chú trọng đầu tư thiết bị máy móc, ứng dụng công nghệ để cải tiến quy trình sản xuất, nâng cao chất lượng nguồn lao động. Công ty đã thành lập bộ phận chuyên nghiên cứu, phát triển sản phẩm để đưa ra chiến lược hợp lý, tạo ra các mặt hàng mới phù hợp, đáp ứng nhu cầu khách hàng và xây dựng chỉ tiêu cụ thể đối với từng loại sản phẩm, góp phần thực hiện mục tiêu, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, đa dạng hóa sản phẩm công nghiệp, vật liệu xây dựng đồng hành với tỉnh trong công tác kêu gọi thu hút các nhà đầu tư và đóng góp tích cực vào hoạt động thu ngân sách nhà nước, tạo ra nhiều công ăn việc làm cho lao động địa phương, ổn định an sinh xã hội.
Thời gian gần đây, có rất nhiều dự án đang tìm hiểu đầu tư vào các khu kinh tế, khu công nghiệp, trong đó Dự án đầu tư kinh doanh kết cấu hạ tầng KCN Vinhomes Vũng Áng với tổng mức đầu tư 13.200 tỉ đồng trên diện tích 964ha hiện đã được Bộ Kế hoạch và Đầu tư trình Thủ tướng chính phủ phê duyệt, nơi đây sẽ trở thành Tổ hợp nhà máy sản xuất ô tô bao gồm nhà máy sản xuất ô tô VinFast, chuỗi nhà máy sản xuất linh kiện phụ trợ cho công nghiệp ô tô và thiết bị nghe nhìn công nghệ cao; Công ty CP XNK thăng Long đã có hồ sơ đề xuất thực hiện dự án kinh doanh kết cấu hạ tầng KCN Gia Lách (mở rộng), hiện đang được lấy ý kiến thẩm định; Nhà đầu tư VFT Industry (CHLB Đức) đề xuất thực hiện dự án Nhà máy thép không gỉ Xanh tại KKT Vũng Áng; Các nhà đầu tư đề xuất thực hiện dự án Nhà máy điện LNG và Trung tâm kho cảng LNG tại KKT Vũng Áng…
Bên cạnh việc mời gọi, thu hút đầu tư, Hà Tĩnh cũng đã thúc đẩy hình thành và phát triển dịch vụ cảng biển nước sâu và logistics, ký kết hợp tác với Tân Cảng Sài Gòn mở tuyến container Vũng Áng. Đây là bước hợp tác khởi đầu chiến lược để thiết lập ổn định và phát triển mở rộng, hình thành tuyến vận tải container khu vực và quốc tế, phát triển dịch vụ hậu cảng, khai thác tốt tiềm năng, lợi thế cụm cảng Vũng Áng - Sơn Dương.
Những thành công nói trên là kết quả của việc chủ động thu hút, hợp tác đầu tư có chọn lọc, hướng tới chất lượng, hiệu quả, công nghệ và bảo vệ môi trường, là kết quả với sự chỉ đạo quyết liệt của lãnh đạo tỉnh, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự cố gắng nỗ lực của các cấp, các ngành suốt thời gian vừa qua. Tin rằng thời gian tới, công tác thu hút đầu tư vào Hà Tĩnh nói chung và các khu kinh tế, khu công nghiệp nói riêng sẽ đạt nhiều kết quả đáng ghi nhận, mở ra cơ hội mới, thời kỳ mới cho phát triển Hà tĩnh và khu vực. Với trọng trách, nhiệm vụ nặng nề của các khu kinh tế, khu công nghiệp vào những kỳ vọng và cơ hội mới, Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh Hà Tĩnh sẽ cố gắng hết sức mình để góp phần nhỏ vào sự phát triển của tỉnh nhà.